13 Απριλίου 2021

Ζάλη και αστάθεια των ηλικιωμένων

Τι είναι η ζάλη και η αστάθεια που σχετίζεται με την ηλικία;

Η ζάλη και η αστάθεια αυξάνονται καθώς μεγαλώνουμε, λόγω της σχετιζόμενης με την ηλικία επιδείνωσης της ισορροπίας και τη γενικότερη επιδείνωση της υγείας, που επέρχεται με το γήρας. Πρόκειται για σύμπτωμα που συχνά περιπλέκεται από ένα ή περισσότερα άλλα προβλήματα υγείας (συννοσηρότητες), που μπορεί να επηρεάσουν τη λειτουργία της ισορροπίας. Η λήψη πολλαπλών φαρμάκων παίζει επίσης ρόλο.

Η ζάλη και η αστάθεια, που παρουσιάζονται όταν μεγαλώνουμε, είναι ένα από τα πιο κοινά προβλήματα των ηλικιωμένων. Η αιτία είναι συχνά δύσκολο να προσδιοριστεί και ποικίλλει από άτομο σε άτομο.

Οι ηλικιωμένοι με ζάλη έχουν πολύ μεγαλύτερο κίνδυνο πτώσεων και τραυματισμών. Οι πτώσεις στους ηλικιωμένους είναι ιδιαίτερα σοβαρές. Ενέχουν σημαντικό κίνδυνο καταγμάτων, εξάρθρωσης ή σοβαρού τραυματισμού στο κεφάλι.

Ένα ποσοστό 20 έως 30% των ηλικιωμένων πέφτουν κάθε χρόνο. Οι πτώσεις είναι η κύρια αιτία νοσηλείας για ηλικιωμένους. Σχεδόν το 90% των ατόμων ηλικίας 80 ετών και άνω είναι πιθανό να έχει διαταραχή ισορροπίας που ενέχει μεγαλύτερο κίνδυνο πτώσης. Με ποσοστό θνησιμότητας 20%, οι πτώσεις είναι η κύρια αιτία θανάτου από ατύχημα σε άτομα άνω των 65 ετών.

Η ζάλη και η αστάθεια μπορούν επίσης να οδηγήσουν σε φόβο πτώσης. Αυτός ο φόβος αυξάνει ακόμα περισσότερο τον κίνδυνο πτώσης. Οι μισοί από τους ηλικιωμένους που έχουν πέσει στο παρελθόν φοβούνται μην πέσουν ξανά. Από αυτούς που δεν έχουν πέσει ποτέ, περίπου το 30% φοβάται ότι μπορεί να πέσει.

Η ζάλη και η αστάθεια μπορεί να έχουν σημαντικό αντίκτυπο στην ποιότητα ζωής ενός ηλικιωμένου ενήλικα. Επηρεάζουν τη νοητική (γνωστική) λειτουργία, την κινητικότητα και την ανεξαρτησία, καθώς και τη συνολική υγεία και ευεξία.

Η επιδείνωση των επιμέρους συστημάτων που συγκροτούν το σύστημα ισορροπίας είναι φυσιολογική με την ηλικία. Η συχνότητα της ζάλης που σχετίζεται με πρόβλημα στο αιθουσαίο σύστημα σε ηλικιωμένους παραμένει αβέβαιη. Οι εκτιμήσεις των ερευνητών ποικίλλουν ευρέως, από ένα χαμηλό περίπου 20% έως ένα ποσοστό που αγγίζει το 40% ή 50% ή πιθανώς ακόμη υψηλότερο ποσοστό.

Η ζάλη σε άτομα μεγαλύτερης ηλικίας προκαλείται συχνά από ιατρικές παθήσεις που δεν σχετίζονται με το αιθουσαίο σύστημα. Η πιθανότητα εμφάνισης μίας ή περισσότερων μη αιθουσαίων παθήσεων (συννοσηρότητες) που συμβάλλουν σε ζάλη και αστάθεια αυξάνεται επίσης με την ηλικία. Οι ηλικιωμένοι μπορεί να έχουν ταυτόχρονα αιθουσαία και μη αιθουσαία ζάλη.

Η ζάλη αποτελεί το βασικό αίτιο στο 75% των επισκέψεων σε γιατρούς πρωτοβάθμιας περίθαλψης, για άτομα άνω των 65 ετών. Παρεμβαίνει στην καθημερινή ζωή του 30% των ηλικιωμένων άνω των 70 ετών.

Η πιθανότητα ζάλης αυξάνεται με την ηλικία. Μέχρι την ηλικία των 80 ετών, το 60% των ανθρώπων θα έχουν επισκεφτεί γιατρό κάποια στιγμή στη ζωή τους για ζάλη. Και σχεδόν το 70% των ατόμων άνω των 90 ετών ζαλίζονται καθημερινά ή σε εβδομαδιαία βάση.

Αίτια

Ο εγκέφαλος λαμβάνει και επεξεργάζεται πληροφορίες από τους αισθητήρες ισορροπίας του εσωτερικού αυτιού (αιθουσαίο σύστημα), τα μάτια (οπτικό σύστημα) και τους αισθητήρες στους μύες και τις αρθρώσεις (ιδιοδεκτικό σύστημα) για να διατηρεί το σώμα σε ισορροπία, ενώ στέκεστε ή περπατάτε. Επίσης, αποστέλλονται σήματα για τον έλεγχο των κινήσεων των ματιών, ώστε να διατηρείται σταθερή η όραση κατά την κίνηση. Μια βλάβη ή αναντιστοιχία πληροφοριών σε οποιοδήποτε μέρος του συστήματος ισορροπίας μπορεί να οδηγήσει σε ζάλη ή αστάθεια. Ως μέρος της φυσιολογικής διαδικασίας γήρανσης, κάθε μέρος του ευαίσθητου και πολύπλοκου συστήματος ισορροπίας σταδιακά εξασθενεί με την ηλικία.

Οι πιο συχνές διαταραχές του αιθουσαίου (ισορροπία του εσωτερικού αυτιού) σε ηλικιωμένους περιλαμβάνουν:

Καλοήθης παροξυσμικός ίλιγγος θέσης (BPPV)
Με την αύξηση της ηλικίας, οι κρύσταλλοι (ωτοκονία) στο εσωτερικό αυτί γίνονται λιγότερο πυκνοί και πιο ποικίλοι σε μέγεθος. Επίσης, αντικαθίστανται πιο αργά. Αυτές οι αλλαγές οδηγούν σε μεγαλύτερη πιθανότητα εμφάνισης ιλίγγου θέσεως. Η μορφή αυτή ιλίγου είναι η πιο κοινή αιθουσαία διαταραχή στους ηλικιωμένους. Μέχρι την ηλικία των 70 ετών, το ένα τρίτο των ανθρώπων θα έχουν εμφανίσει BPPV τουλάχιστον μία φορά. Τα άτομα με οστεοπόρωση έχουν έως και 3 φορές περισσότερες πιθανότητες να παρουσιάσουν BPPV. Οι ηλικιωμένοι μπορεί να μην παραπονιούνται ειδικά για ίλιγγο (αίσθηση περιστροφής), όταν έχουν BPPV.

Αμφοτερόπλευρη αιθουσαία βλάβη

Στην περίπτωση αυτή παρουσιάζεται απώλεια της λειτουργίας και στις δύο πλευρές του τμήματος ισορροπίας του έσω αυτιού (αιθουσαίο σύστημα). Συχνά παραβλέπεται ως αιτία ζάλης και ασταθούς βαδίσματος, σε άτομα μεγαλύτερης ηλικίας.

Τα συμπτώματα περιλαμβάνουν αστάθεια κατά τη βάδιση, ιδιαίτερα στο σκοτάδι και σε ανώμαλο έδαφος. Μερικοί άνθρωποι έχουν επίσης θολή όραση κατά τη βάδιση (ταλαντοψία). Τα συμπτώματα είναι πιο εμφανή όταν η όραση είναι περιορισμένη (όπως στο σκοτάδι ή όταν τα μάτια είναι κλειστά) ή όταν περπατάτε αργά.

Οι αιτίες περιλαμβάνουν φάρμακα που είναι τοξικά για το αιθουσαίο σύστημα και προϋπάρχουσα αμφοτερόπλευρη (και στα δύο αυτιά) νόσο του Ménière . Σε ηλικιωμένους, η αμφοτερόπλευρη αιθουσαία απώλεια σχετίζεται μερικές φορές με περιφερική νευροπάθεια . Στο 50% περίπου των περιπτώσεων, δεν μπορεί να εντοπιστεί συγκεκριμένη αιτία.

Αιθουσαία νευρίτιδα
Πρόκειται για μια κατάσταση που προκαλεί ξαφνική, σοβαρή κρίση ζάλης, συνήθως με ναυτία και έμετο. Αυτή η κρίση μπορεί να διαρκέσει για μέρες. Η αιθουσαία νευρίτιδα δεν έρχεται και φεύγει. Είναι ένα μοναδικό, σημαντικό γεγονός, αλλά μετά την οξεία κρίση, οι άνθρωποι μπορεί να έχουν προβλήματα ισορροπίας και αστάθεια για εβδομάδες ή μήνες. Ο εκφυλισμός πολλαπλών συστημάτων που σχετίζεται με την ηλικία καθιστά πιο δύσκολο για τους ηλικιωμένους να αναρρώσουν από την αιθουσαία νευρίτιδα.

Η αιθουσαία ημικρανία είναι ασυνήθιστη στους ηλικιωμένους.

Άλλες αιτίες και παράγοντες κινδύνου για ζάλη και αστάθεια των ηλικιωμένων περιλαμβάνουν:

Συνδυασμός διαταραχών
Συχνά, η ζάλη και η αστάθεια των ηλικιωμένων προκαλούνται από έναν συνδυασμό καταστάσεων (συννοσηρότητες) που επηρεάζουν τους μύες, τις αρθρώσεις και τα νεύρα, καθώς και από διαταραχή της εγκεφαλικής λειτουργίας και της όρασης. Η ύπαρξη 3 ή περισσότερων παθήσεων αυξάνει τον κίνδυνο.
Φάρμακα
Μία ή περισσότερες ανεπιθύμητες ενέργειες πολλών συνταγογραφούμενων και μη φαρμάκων μπορεί να επηρεάσουν την ισορροπία. Η λήψη 4 ή περισσότερων φαρμάκων αυξάνει τον κίνδυνο.

Συνήθεις ανεπιθύμητες ενέργειες περιλαμβάνουν αλλαγές στην όραση, ζαλάδα, υπνηλία και μειωμένη κρίση.

Τα φάρμακα που συχνά συνδέονται με τη ζάλη σε ηλικιωμένους περιλαμβάνουν:

αντισπασμωδικά
αντικαταθλιπτικά
αγχολυτικά φάρμακα
ηρεμιστικά, συμπεριλαμβανομένων των υπνωτικών
ισχυρά αναλγητικά
μυοχαλαρωτικά
φάρμακα για την πρόληψη και τη θεραπεία αρρυθμιών (αντιαρρυθμικά)
χημειοθεραπεία

Αστάθεια βάδισης
Η ταχύτητα βάδισης μειώνεται με την ηλικία. Μετά τα 60, μειώνεται κατά περίπου 1% κάθε χρόνο. Το αργό περπάτημα συνδέεται με μεγαλύτερο κίνδυνο πτώσης. Ο τρόπος βάδισης σχετίζεται με το πόσο καλά λειτουργεί το αισθητηριακό σύστημα, οι νοητικές διεργασίες και η κίνηση ενός ηλικιωμένου ατόμου. Το να μην μπορεί κανείς να περπατά και να μιλά ταυτόχρονα είναι σημάδι παρακμής. Οι ηλικιωμένοι με άνοια πέφτουν πιο συχνά από τους γνωστικά υγιείς της ίδιας ηλικίας.
Φόβος πτώσης
Ο φόβος της πτώσης είναι μια βασική ανησυχία πολλών ηλικιωμένων με αστάθεια στο βάδισμα. Μπορεί να λειτουργήσει πολύ αρνητικά, καθώς η μειωμένη αυτοπεποίθηση οδηγεί σε αδράνεια, σωματική φθορά και μεγαλύτερη πιθανότητα πτώσης.
Απώλεια μυϊκής μάζας
Η απώλεια μυϊκής μάζας, ειδικά στον κορμό και τα πόδια, ξεκινά μετά την ηλικία των 50 ετών. Έως και το ένα τρίτο της προηγούμενης μυϊκής μάζας μπορεί να χαθεί. Η απώλεια αυτή επηρεάζει και τη δύναμη των ποδιών. Συνήθεις αιτίες περιλαμβάνουν την έλλειψη άσκησης και σωματικής δραστηριότητας, διαταραχές όπως η αρθρίτιδα καθώς και η δυσκαμψία και ο πόνος των αρθρώσεων (ρευματικά νοσήματα). Η απώλεια μυϊκής μάζας είναι ένας σημαντικός παράγοντας κινδύνου για διαταραχές βάδισης και πτώσεις.
Προβλήματα όρασης
Τα προβλήματα όρασης που συχνά σχετίζονται με τη γήρανση περιλαμβάνουν:

μεγαλύτερος χρόνος προσαρμογής των ματιών σε πιο σκούρες ή φωτεινότερες περιοχές
μειωμένη αντίληψη βάθους
αστάθεια που προκαλείται από αλλαγές στις συνταγές γυαλιών ή προσαρμογή σε πολυεστιακούς φακούς
καταρράκτης
εκφυλισμός της ωχράς κηλίδας

Αφυδάτωση
Τα προβλήματα ενυδάτωσης εμφανίζονται πιο συχνά καθώς μεγαλώνουμε. Το τμήμα του εγκεφάλου που μας λέει ότι διψάμε γίνεται λιγότερο ενεργό μετά την ηλικία των 65 ετών. Ακόμη και η ήπια αφυδάτωση μπορεί να προκαλέσει ζάλη. Μπορεί να προκληθεί αφυδάτωση, ιδιαίτερα σε ζεστό καιρό ή με αυξημένη δραστηριότητα. Επιπλέον, οι ηλικιωμένοι είναι πιο πιθανό να:

έχουν μειωμένη νεφρική λειτουργία
αποφεύγουν την πρόσληψη υγρών λόγω κακού ελέγχου της ουροδόχου κύστης (ακράτεια) ή υπερπλασίας του προστάτη, που τους οδηγεί πιο συχνά στην τουαλέτα
λαμβάνουν φάρμακα που αυξάνουν την ούρηση
έχουν κινητικά προβλήματα, που καθιστούν πιο δύσκολη την πρόσβαση στην τουαλέτα.

Ανωμαλίες της αρτηριακής πίεσης
Αυτές περιλαμβάνουν υψηλή αρτηριακή πίεση (υπέρταση), χαμηλή αρτηριακή πίεση (υπόταση) και πτώση της αρτηριακής πίεσης όταν σηκωνόμαστε από ξαπλωμένη ή καθιστή θέση (ορθοστατική υπόταση). Και τα 3 μπορεί να προκαλέσουν ζάλη και να αυξήσουν τον κίνδυνο πτώσης.
Γνωστικά προβλήματα (σκέψης)
Αυτά περιλαμβάνουν προβλήματα μνήμης και σύγχυση ή δυσκολίες με τη σκέψη ή την επίλυση προβλημάτων. Μπορεί να επηρεαστεί η κρίση και να αυξηθεί ο κίνδυνος πτώσης.
Προβλήματα της ουροδόχου κύστης ή του εντέρου
Η ακράτεια ή η επείγουσα ανάγκη για τουαλέτα μπορεί να έχει ως αποτέλεσμα να βιαστείτε στην μετάβασή σας στην τουαλέτα πολλές φορές, τόσο την ημέρα όσο και τη νύχτα. Αυτό, σε συνδυασμό με την αστάθεια στα πόδια, μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο πτώσης.
Προβλήματα των ποδιών
Αυτά περιλαμβάνουν μούδιασμα, κάλους, νύχια που μεγαλώνουν ή είναι παχιά και έλκη. Τα προβλήματα στα πόδια μπορεί να κάνουν πιο δύσκολη τη διατήρηση της σωματικής δραστηριότητας, οδηγώντας σε αυξημένο κίνδυνο πτώσης.
Κατανάλωση αλκοόλ
Είναι πιο δύσκολο στην περίπτωση ηλικιωμένων ανθρώπων να μεταβολίσουν το αλκοόλ, ειδικά όταν συνδυάζεται με φάρμακα. Η μεγαλύτερη ευαισθησία στην επίδραση του αλκοόλ συνδέεται με αυξημένο κίνδυνο πτώσης.
Κεντρικός ίλιγγος
Ο κεντρικός ίλιγγος είναι ζάλη που οφείλεται σε διαταραχή του κεντρικού νευρικού συστήματος (εγκέφαλος και νωτιαίος μυελός). Αναπτύσσεται λόγω βλάβης κατά μήκος των αιθουσαίων δομών και οδών. Μια απότομη απόφραξη των αιμοφόρων αγγείων που αιματώνουν τον εγκέφαλο μπορεί να οδηγήσει σε ξαφνική ζάλη και/ή αστάθεια. Αυτό μπορεί να οφείλεται σε λαβυρινθικό έμφρακτο (απόφραξη στο αγγείο που αιματώνει το εσωτερικό αυτί) ή σε ισχαιμικό έμφρακτο του εγκεφάλου. Η ζάλη και το ασταθές βάδισμα είναι συχνά ένα πρώτο σύμπτωμα εκφυλιστικών ασθενειών, όπως η νόσος του Πάρκινσον, οι παρεγκεφαλιδικές διαταραχές (ονομάζονται επίσης αταξίες) και η άνοια (συμπεριλαμβανομένου του υδροκέφαλου κανονικής πίεσης , της νόσου Αλτσχάιμερ και της νόσου της λευκής ουσίας).

Καρδιαγγειακές παθήσεις
Οι αρρυθμίες καθώς και το ιστορικό εμφράγματος μυοκαρδίου, μπορούν να προκαλέσουν ζάλη και προβλήματα ισορροπίας.
Αυχενική σπονδύλωση
Πρόκειται για ένα είδος οστεοαρθρίτιδας που προκαλεί προβλήματα στους σπονδύλους, τους μεσοσπονδύλιους δίσκους και τους συνδέσμους, στην αυχενική μοίρα της σπονδυλικής στήλης. Μερικές φορές, αυτές οι αλλαγές μπορεί να επηρεάσουν την παροχή αίματος στον εγκέφαλο, προκαλώντας πιθανώς ζάλη και ακόμη και λιποθυμικό επεισόδιο.

Συμπτώματα

Η ζάλη είναι ένας ασαφής όρος. Όπως χρησιμοποιείται από ηλικιωμένους, σχεδόν πάντα υποδηλώνει έναν περίπλοκο συνδυασμό αλληλοεπικαλυπτόμενων συμπτωμάτων. Τα συμπτώματα εμφανίζονται συνήθως σε επεισόδια. Τα πιο κοινά συμπτώματα είναι:

ίλιγγος - μια αίσθηση περιστροφής
ζαλάδα - η αίσθηση της θόλωσης της διάνοιας ή της λιποθυμίας
αστάθεια – διαταραχή της ισορροπίας
χωρικός αποπροσανατολισμός - αδυναμία να προσδιοριστεί σωστά η θέση του σώματος στο χώρο
θολή όραση

Πολλοί ηλικιωμένοι δεν μπορούν να περιγράψουν τη ζάλη τους με ένα μόνο από αυτά τα συμπτώματα. Περίπου οι μισοί έχουν δύο ή περισσότερους τύπους ζάλης. Οι ηλικιωμένοι ασθενείς δεν διαμαρτύρονται τόσο για ίλιγγο, αλλά περισσότερο για μία μη ειδική ζάλη, σε σχέση με τους νεότερους ασθενείς με την ίδια πάθηση.

Άλλα συμπτώματα μπορεί να περιλαμβάνουν:

ναυτία και έμετος
διάρροια
αλλαγές στον καρδιακό ρυθμό και την αρτηριακή πίεση
φόβο, άγχος ή πανικό
δυσανεξία στην κίνηση
αστάθεια και ανασφαλές βάδισμα, ιδιαίτερα όταν απαιτούνται απότομες αλλαγές κατεύθυνσης ή στροφές

Διάγνωση

Εάν αισθάνεστε ζαλάδα ή αστάθεια, ξεκινήστε με ένα ραντεβού για έναν πλήρη έλεγχο με τον οικογενειακό σας γιατρό. Είναι σημαντικό να προσπαθήσετε να περιγράψετε τα συμπτώματα με όσο το δυνατόν περισσότερη λεπτομέρεια και ακρίβεια. Ο γιατρός χρειάζεται αυτές τις πληροφορίες για να καταλάβει από πού προέρχεται το πρόβλημα.

Οι ασθενείς που πάσχουν από ζάλη και αστάθεια των ηλικιωμένων συνήθως έχουν έναν περίπλοκο συνδυασμό αλληλοεπικαλυπτόμενων συμπτωμάτων. Η αξιολόγηση των συμπτωμάτων αυτών είναι συχνά αρκετά δύσκολη, καθώς είναι πολύ πιθανή η συνύπαρξη δύο ή περισσότερων χρόνιων παθήσεων, με τη φυσιολογική επιδείνωση του συστήματος ισορροπίας που επέρχεται καθώς μεγαλώνουμε. Μπορεί να απαιτείται η παραπομπή σε περισσότερους του ενός ειδικούς ιατρούς και η διενέργεια ειδικών διαγνωστικών εξετάσεων προκειμένου να εντοπιστεί η αιτία του προβλήματος και να δρομολογηθεί η αντιμετώπισή του.

Απλή δοκιμασία του ιλίγγου, που μπορεί να γίνει ακόμα και από τον οικογενειακό ιατρό, είναι η δοκιμασία Dix – Halpike, για την ανίχνευση του ιλίγγου θέσεως. Συχνά όμως απαιτείται η παραπομπή του ασθενούς σε ειδικό κέντρο διερεύνησης της ζάλης και του ιλίγγου, για τη διενέργεια ειδικών διαγνωστικών εξετάσεων αιθουσαίας λειτουργίας. Αυτά είναι τα ίδια τεστ με αυτά που χρησιμοποιούνται σε νεότερους ανθρώπους. Τυχόν διαφορές που σχετίζονται με την ηλικία στα αποτελέσματα των εξετάσεων είναι συνήθως ανεπαίσθητες.

Τα αποτελέσματα ορισμένων ειδικών διαγνωστικών εξετάσεων μπορεί να έχουν ιδιαίτερη σημασία στους ηλικιωμένους. Για παράδειγμα, η παρουσία και μόνο ασυμμετρίας του αιθουσο-οφθαλμικού αντανακλαστικού (VOR) είναι ένας σημαντικός προγνωστικός παράγοντας πτώσεων.

Οι κλινικοί γιατροί είναι σε θέση να προσαρμόσουν ορισμένες εξετάσεις για να αντιμετωπίσουν προβλήματα που σχετίζονται με τις αρθρώσεις, τους μύες ή τη γνωστική λειτουργία.

Μερικές φορές η ζάλη είναι σημάδι μιας σοβαρής και δυνητικά απειλητικής κατάστασης, συνήθως ενός εγκεφαλικού. Ο κίνδυνος μιας πιο σοβαρής διάγνωσης αυξάνεται με την ηλικία. Εάν εσείς ή κάποιος που γνωρίζετε ζαλίζεται και έχει κάποιο από αυτά τα σημάδια θα πρέπει να λάβει άμεσα ιατρική βοήθεια :

Πυρετός 39,4°C ή μεγαλύτερος.
Πόνος στο στήθος/ταχυκαρδία ή συμπτώματα εγκεφαλικού. Τα συμπτώματα εγκεφαλικού αντιμετωπίζονται ως επείγουσα ιατρική κατάσταση και συνήθως περιλαμβάνουν πονοκέφαλο, λιποθυμικό επεισόδιο, διπλή όραση (διπλωπία), αδυναμία/πάρεση/παράλυση του προσώπου, μπερδεμένη ομιλία, προβλήματα κατάποσης, αδυναμία/πάρεση/παράλυση στο ένα χέρι ή πόδι (μονόπλευρη) και δυσκολία στο περπάτημα. Τα συμπτώματα ενός εγκεφαλικού επεισοδίου που εντοπίζεται στο στέλεχος του εγκεφάλου μπορεί να είναι πιο περίπλοκα και περιλαμβάνουν ίλιγγο, ζάλη και σοβαρή αστάθεια, χωρίς το χαρακτηριστικό των περισσότερων εγκεφαλικών επεισοδίων, την αδυναμία/πάρεση/παράλυση στο ένα χέρι ή/και πόδι (μονόπλευρη).
Λιποθυμία ή κατάρρευση.
Αλλαγές συμπεριφοράς.
Νέος, διαφορετικός ή σοβαρός πονοκέφαλος.
Επίμονος ίλιγγος (αίσθηση περιστροφής) που διαρκεί περισσότερο από λίγα λεπτά.
Ιστορικό εγκεφαλικού.
Παράγοντες κινδύνου για εγκεφαλικό, όπως ο διαβήτης και η υψηλή αρτηριακή πίεση.

Θεραπεία

Μια κοινή παρανόηση σχετικά με τη διαχείριση των ηλικιωμένων ασθενών με ζάλη είναι ότι η ζάλη είναι ένα φυσιολογικό μέρος της γήρανσης και ως εκ τούτου δεν αντιμετωπίζεται. Ευτυχώς, αυτό δεν είναι αλήθεια. Πολλά μπορούν να γίνουν για τη θεραπεία και τη διαχείριση της ζάλης και της αστάθειας των ηλικιωμένων.

Ένα κρίσιμο μέρος της επιτυχημένης διαχείρισης είναι η σωστή διάγνωση. Η θεραπεία και η διαχείριση των συμπτωμάτων πρέπει να είναι πολυπαραγοντική. Μπορεί να χρειαστεί η συμβολή διαφορετικών ειδικών ιατρών και εξετάσεων για να διευκρινιστεί εάν η ζάλη και η αστάθειά σας σχετίζονται ή όχι με τη φυσιολογική διαδικασία γήρανσης ή αντιπροσωπεύουν μια λειτουργική αλλαγή λόγω διαταραχής ή ασθένειας. Μια διεπιστημονική ομαδική προσέγγιση από επαγγελματίες υγείας είναι συνήθως απαραίτητη.

Οι στρατηγικές θεραπείας και διαχείρισης περιλαμβάνουν :

Η αιθουσαία αποκατάσταση, ένας τύπος θεραπείας που βασίζεται στην άσκηση, είναι χρήσιμη για τις περισσότερες αιθουσαίες διαταραχές. Ο στόχος της είναι να βοηθήσει στην εκπαίδευση του εγκεφάλου, ώστε να μάθει ξανά πώς να ισορροπεί και πώς να ανταποκρίνεται σε ερεθίσματα από το αιθουσαίο και το οπτικό σύστημα. Η έρευνα δείχνει ότι η αποτελεσματικότητα της αιθουσαίας αποκατάστασης δεν αλλάζει με την ηλικία. Υπάρχουν ενδείξεις ότι βοηθά στη βελτίωση του ελέγχου της στάσης του σώματος, των συμπτωμάτων ζάλης και της συναισθηματικής υγείας, καθώς και στη μείωση του κινδύνου πτώσεων ακόμη και σε ηλικιωμένους ασθενείς χωρίς συγκεκριμένη διάγνωση. Η αμφοτερόπλευρη αιθουσαία βλάβη μπορεί να αντιμετωπιστεί πιο αποτελεσματικά με αιθουσαία αποκατάσταση που περιλαμβάνει στοχευμένη προπόνηση της ισορροπίας σε συνδυασμό με προπόνηση που περιλαμβάνει ενεργό βάδιση και ασκήσεις επίτευξης σταθερότητας της όρθιας στάσης.

Γενικά, οι ασκήσεις αιθουσαίας αποκατάστασης έχουν σχεδιαστεί για:

μείωση της ζάλης που σχετίζεται με την κίνηση
βελτίωση της οπτικής διαύγειας και ισορροπίας
αύξηση της κινητικότητας και της δύναμης των αρθρώσεων, ώστε να επιτευχθεί μείωση του κινδύνου πτώσης

Όταν είναι δυνατόν, μείωση ή αλλαγή των φαρμάκων που προκαλούν ζάλη ή αστάθεια. Αυτό βέβαια θα πρέπει να γίνεται σε συνεννόηση με τον ιατρό σας.
Η γνωστική συμπεριφορική θεραπεία (CBT) μπορεί να βοηθήσει με το άγχος που σχετίζεται με τη ζάλη και την αστάθεια.
Η διατήρηση της ενεργητικότητας μας και η άσκηση μπορεί να βοηθήσουν στην πρόληψη των πτώσεων. Οι επιτυχημένες στρατηγικές πρόληψης της πτώσης περιλαμβάνουν ασκήσεις ισορροπίας, που γίνονται τουλάχιστον 3 φορές την εβδομάδα. Οι ασκήσεις θα πρέπει να είναι αρχικά εύκολες και προοδευτικά να δυσκολεύουν.
Η δημιουργία ενός ασφαλέστερου περιβάλλοντος στο σπίτι μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο πτώσης. Πάνω από το 50% των πτώσεων συμβαίνουν στο σπίτι. Ο πιο συνηθισμένος κίνδυνος είναι να σκοντάψουμε σε κάτι που βρίσκεται στο πάτωμα.
Η σωστή διατροφή μπορεί να βελτιώσει την ισορροπία και τη γενική υγεία, σε ενήλικες μεγαλύτερης ηλικίας. Είναι καλό ή δίαιτά μας να είναι πλούσια σε φρούτα, λαχανικά και πρωτεΐνες.
Οι διαταραχές βάδισης μπορούν να αντιμετωπιστούν με φυσικοθεραπεία. Για παράδειγμα, η ταχύτητα βάδισης μπορεί να βελτιωθεί με την προπόνηση βάδισης. Μπορεί να απαιτούνται βοηθητικές συσκευές, όπως μπαστούνι ή περπατούρες.
Ο φόβος της πτώσης μπορεί να αντιμετωπιστεί μέσω μιας μεγάλης ποικιλίας στρατηγικών.
Η χαμηλή μυϊκή μάζα (σαρκοπενία) μπορεί να βελτιωθεί με υψηλής ταχύτητας δυναμική προπόνηση, σε συνδυασμό με αρκετή πρωτεΐνη, πάντα κατόπιν συμβουλής ειδικών. Η βελτίωση της μυϊκής ισχύος δίνει μια καλή βάση για τον έλεγχο της κίνησης και τη διατήρηση της ισορροπίας. Μπορεί να βελτιωθεί μέσω μιας ποικιλίας ασκήσεων ενδυνάμωσης του κορμού στο πάτωμα ή στην πισίνα, καθώς και κάνοντας Pilates ή γιόγκα. Εξετάστε τα μαθήματα που προσφέρονται στην τοπική κοινότητα ή σε κέντρα ηλικιωμένων. Οι ασκήσεις μπορούν να προσαρμοστούν, ώστε να γίνονται ενώ κάθεται κανείς, στην περίπτωση ηλικιωμένων που κινούνται λιγότερο.
Ο συντονισμός και ο έλεγχος των μυών μπορεί να βελτιωθεί με δραστηριότητες όπως το βάδισμα, ο χορός, το πινγκ-πονγκ, οι ασκήσεις στην πισίνα, η γιόγκα και το τάι τσι . Μερικές από αυτές τις ασκήσεις μπορούν να προσαρμοστούν ώστε να γίνονται ενώ κάθεστε.