Τι είναι το περιλεμφικό συρίγγιο;
Το περιλεμφικό συρίγγιο είναι ένα άνοιγμα ή ρήξη σε μία ή και στις δύο μεμβράνες που χωρίζουν το μέσο και το εσωτερικό αυτί. Συρίγγιο είναι μια ανώμαλη σύνδεση μεταξύ δύο μερών του σώματος. Περίλεμφος είναι το υγρό που γεμίζει τον οστέινο λαβύρινθο στο εσωτερικό αυτί. Αυτό το άνοιγμα που δημιουργείται, αφήνει την περίλεμφο να διαρρεύσει από το έσω αυτί σε μια κοντινή περιοχή, όπως το μέσο αυτί. Μπορεί να εμφανιστεί στην στρογγύλη ή την ωοειδή θυρίδα, σε έναν από τους ημικύκλιους σωλήνες ή κάπου αλλού.
Το περιλεμφικό συρίγγιο μπορεί να προκαλέσει ξαφνική ή προοδευτική απώλεια ακοής και επεισόδια ιλίγγου.
Είναι μία σπάνια διαταραχή με συχνότητα εμφάνισης περίπου 1,5/100.000. Φαίνεται να είναι πιο συχνή αιτία σε παιδιά με νευροαισθητήρια βαρηκοΐα που δεν έχει προφανή αιτία (ιδιοπαθής).
Τι προκαλεί το περιλεμφικό συρίγγιο;
Πολλά διαφορετικά πράγματα μπορούν να προκαλέσουν περιλεμφικό συρίγγιο. Πρόσφατα, έχουν εντοπιστεί οι ακόλουθες τέσσερις ομάδες αιτιών:
- Ασθένεια (όπως μηνιγγίτιδα, χολοστεάτωμα, νεοπλασία), τραύμα (όπως τραυματισμός στο κεφάλι), χειρουργική επέμβαση ή άλλη θεραπεία
- Τραυματισμός από πίεση (βαρότραυμα), από εξωτερική πηγή, όπως πτήση ή κατάδυση
- Τραυματισμός λόγω πίεσης από μία εσωτερική πηγή, όπως σφίξιμο, φτέρνισμα ή βήχας
- Χωρίς εμφανή αιτία (ιδιοπαθής)
Συμπτώματα
Το περιλεμφικό συρίγγιο μπορεί να προκαλέσει προβλήματα ισορροπίας και ακοής.
Τα συμπτώματα από το σύστημα ισορροπίας μπορεί να είναι:
- αίσθημα περιστροφής ή κίνησης (ίλιγγος)
- αίσθημα έλλειψης ισορροπίας ή ταλάντωσης (αστάθεια)
- δυσφορία με την κίνηση
- ναυτία ή έμετο
Τα συμπτώματα από το σύστημα ακοής μπορεί να περιλαμβάνουν:
- ξαφνική ή προοδευτική νευροαισθητήρια απώλεια ακοής που μπορεί να είναι κυμαινόμενη
- εμβοές (βουητό στα αυτιά)
- ενόχληση από ήχους της καθημερινότητας (υπερακουσία)
- αίσθημα πληρότητας στο αυτί
Μερικοί άνθρωποι με περιλεμφικό συρίγγιο μπορεί να δυσκολεύονται να προσαρμοστούν σε ένα περίπλοκο περιβάλλον, όπως όταν βρίσκονται εντός μεγάλου κινούμενου πλήθους ή εν μέσω κυκλοφοριακής συμφόρησης ή μπορεί να δυσκολεύονται να συγκεντρωθούν ή να θυμηθούν πράγματα.
Μερικοί άνθρωποι διαπιστώνουν ότι τα συμπτώματά τους προκαλούνται από δυνατούς θορύβους. Τα συμπτώματα μπορεί επίσης να επιδεινωθούν με δραστηριότητες που προκαλούν αλλαγές πίεσης μέσα ή έξω από το σώμα, όπως:
- βήχας
- φτέρνισμα
- φύσημα της μύτης
- σφίξιμο
- άσκηση
- πτήση
Διάγνωση
Το περιλεμφικό συρίγγιο πιο συχνά διαγιγνώσκεται από ειδικό Ωτορινολαρυγγολόγο. Πρέπει να σημειωθεί πως δεν υπάρχει ειδική μέθοδος για τη διάγνωση του περιλεμφικού συριγγίου. Για πολλά χρόνια θεωρούσαμε πω κάνοντας μία ερευνητική τυμπανοτομή (χειρουργική διερεύνηση του μέσου ωτός) θα μπορούσαμε άμεσα να δούμε την ύποπτη περιοχή και τη διαρροή του περιλεμφικού υγρού. Στην πράξη, κάτι τέτοιο είναι αδύνατο αφού η διαρροή αφορά μικρολίτρα υγρού και σε καμία περίπτωση δεν θα μπορούσαμε να τη δούμε.
Ο γιατρός μπορεί να υποψιαστεί περιλεμφικό συρίγγιο αφού ρωτήσει για τα συμπτώματα και λάβει το ιατρικό ιστορικό, συμπεριλαμβανομένων τραυματισμών, ασθενειών, φαρμάκων που λαμβάνονται ή διακόπηκαν πρόσφατα και πρόσφατες δραστηριότητες που προκαλούν αλλαγές πίεσης, όπως πτήση ή καταδύσεις. Ο γιατρός θα προχωρήσει επίσης σε ενδελεχή κλινική εξέταση.
Διαγνωστικές εξετάσεις στις οποίες είναι πιθανό κάποιος να υποβληθεί είναι:
- εξετάσεις ακοής (ακοόγραμμα) και αιθουσαίας λειτουργίας (vHIT, VEMP, Βιντεονυσταγμογράφημα)
- μια απεικονιστική εξέταση όπως μαγνητική τομογραφία (MRI) ή υπολογιστική τομογραφία (CT). Αυτό μπορεί να βοηθήσει στον αποκλεισμό διαταραχών, όπως έλλειμμα του άνω ημικυκλίου σωλήνα.
Πολλές άλλες καταστάσεις προκαλούν παρόμοια συμπτώματα, επομένως ο γιατρός θα χρειαστεί να αποκλείσει καταστάσεις όπως η νόσος του Ménière ή ημικρανία, πριν κάνει τη διάγνωση του περιλεμφικού συριγγίου.
Θεραπεία
Αποφυγή ερεθισμάτων
Σε κάποιες περιπτώσεις μπορούμε να περιμένουμε μερικούς μήνες για να δούμε εάν το συρίγγιο επουλωθεί μόνο του. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, θα πρέπει να αποφεύγονται βάρη, πτήσεις, πνευστά μουσικά όργανα, καταδύσεις ή οτιδήποτε άλλο μπορεί να αυξήσει την πίεση εντός του σώματος. Έτσι κι αλλιώς, είναι καλό να υπάρχει σημαντικός περιορισμός της φυσικής δραστηριότητας για 7 – 14 μέρες.
Χειρουργική επέμβαση
Εάν το περιλεμφικό συρίγγιο εντοπιστεί με μία απεικονιστική εξέταση ή εάν προηγήθηκε τραυματισμός ή άλλο συμβάν που θα μπορούσε να προκαλέσει το συρίγγιο, ο γιατρός μπορεί να προτείνει χειρουργική επέμβαση, για να σφραγίσει το συρίγγιο. Η χειρουργική επέμβαση για τη θεραπεία του περιλεμφικού συριγγίου γίνεται συνήθως υπό γενική αναισθησία. Ανασηκώνεται το τύμπανο και τοποθετούνται μικρά μοσχεύματα μαλακού ιστού γύρω από τη στρογγύλη και την ωοειδή θυρίδα. Η επέμβαση διαρκεί γύρω στη μία ώρα. Ο ασθενής μπορεί να περάσει το βράδυ στο νοσοκομείο και στη συνέχεια παραμένει στο σπίτι τουλάχιστον για 3 μέρες, με περιορισμό της φυσικής του δραστηριότητας. Για τον επόμενο μήνα, θα πρέπει να αποφεύγει άρση βάρους άνω των 5 κιλών καθώς και αθλητικές ή άλλες επίπονες σωματικές δραστηριότητες. Μετά τον μήνα, ο ασθενής θα πρέπει να συνεχίζει να αποφεύγει δραστηριότητες όπως αθλήματα επαφής, καταδύσεις, άρση βαρών και πτήσεις. Όλες οι παραπάνω δραστηριότητες έχουν οδηγήσει σε υποτροπή των συριγγίων μετά από χειρουργική αποκατάσταση.
Μια άλλη χειρουργική επιλογή για τη θεραπεία του περιλεμφικού συριγγίου είναι η τοποθέτηση ενός σωληνίσκου μυριγγοτομής. Ο χειρουργός κάνει μια μικροσκοπική τρύπα στο τύμπανο στην ίδια πλευρά με το συρίγγιο και στη συνέχεια τοποθετεί έναν μικρό, μαλακό σωλήνα στην τρύπα. Αυτό βοηθά στην εξισορρόπηση της πίεσης μέσα και έξω από το μέσο αυτί. Αυτό μπορεί να βοηθήσει στην προστασία του αυτιού από εξωτερικές πηγές πίεσης, όπως οι πτήσεις.
Σε εξαιρετικά σπάνιες περιπτώσεις, όταν τίποτα άλλο δεν λειτουργεί και τα συμπτώματα είναι αφόρητα, ο γιατρός μπορεί να προτείνει διατομή του αιθουσαίου νεύρου, ως τελευταία λύση.
Μια λιγότερο επεμβατική επιλογή είναι η ένεση στο αυτί με γενταμυκίνη, ένα αντιβιοτικό που καταστρέφει τα κύτταρα του αυτιού και καταστρέφει το τμήμα του που ελέγχει την ισορροπία. Στις περισσότερες περιπτώσεις, οι ασθενείς που υποβάλλονται σε αυτή τη θεραπεία, δεν έχουν πλέον ίλιγγο, αλλά υπάρχει κίνδυνος απώλειας ακοής.
