Χολοστεάτωμα

Τι είναι;

Το χολοστεάτωμα είναι η παθολογική ανάπτυξη δέρματος (επιθηλίου) ή μία δερματική (επιθηλιακή) κύστη, που παγιδεύεται όπισθεν του τυμπάνου ή εντός του οστού πίσω από το αυτί.

Τα χολοστεατώματα ξεκινούν με εναπόθεση κεριού και επιθηλίου, γεγονός που προκαλεί ή μία διόγκωση στο τύμπανο ή μία ατελεκτατική «τσέπη». Με το πέρασμα του χρόνου, συνεχίζεται η συλλογή επιθηλίου, η οποία και δημιουργεί προβλήματα όπως μόλυνση, εκροή υγρού και απώλεια ακοής. Το επιθήλιο μπορεί να επεκταθεί στην περιοχή πίσω από το τύμπανο (μέσο ους) ή στο οστό πίσω από το αυτί, που ονομάζεται μαστοειδής απόφυση.

Συμπτώματα

• Βαρηκοΐα
• Ωτόρροια (εκροή υγρού από το αυτί), συχνά δύσοσμη
• Συχνές ωτίτιδες
• Αίσθημα πληρότητας του αυτιού
• Ζάλη και αστάθεια
• Παράλυση των μυών του προσώπου στην πλευρά της μόλυνσης
• Ωταλγία (πόνο στο αυτί)

Τι προκαλεί το χολοστεάτωμα;

Υπάρχουν διάφοροι λόγοι για τους οποίους μπορεί να αναπτυχθεί χολοστεάτωμα. Το συχνότερο αίτιο είναι κακός αερισμός του μέσου ωτός, που οφείλεται σε δυσλειτουργία της ευσταχιανής σάλπιγγας. Η ευσταχιανή σάλπιγγα είναι ένα σωληνάκι που συνδέει την κοιλότητα του μέσου ωτός με τη μύτη και βοηθά στη ρύθμιση της πίεσης πίσω από το τύμπανο. Αν η ευσταχιανή σάλπιγγα δυσλειτουργεί, το μέσο ους δεν αερίζεται. Αυτό δημιουργεί αρνητική πίεση στο μέσο ους, με αποτέλεσμα το τύμπανο να εισροφάται προς το μέσο ους. Αυτό οδηγεί στη δημιουργία της ατελεκτατικής τσέπης, εντός της οποίας μαζεύεται κερί και επιθήλιο, που με τον χρόνο σχηματίζουν το χολοστεάτωμα. Εποχιακές αλλεργίες, λοιμώξεις του ανώτερου αναπνευστικού ή επεισόδια παραρρινοκολπίτιδας συμβάλλουν στη δυσλειτουργία της ευσταχιανής σάλπιγγας.

Χολοστεάτωμα δημιουργείται επίσης, όταν διαμέσου μίας διάτρησης του τυμπάνου, περνούν επιθηλιακά κύτταρα του έξω ακουστικού πόρου στο μέσο ους.

Μια άλλη σπάνια μορφή χολοστεατώματος είναι το συγγενές χολοστεάτωμα, το οποίο παρουσιάζεται εκ γενετής και σχετίζεται με το πώς αναπτύσσεται το αυτί.

Υπάρχουν δυνητικοί κίνδυνοι;

Χωρίς κατάλληλη αντιμετώπιση το χολοστεάτωμα μπορεί να προκαλέσει πολλαπλά επεισόδια ωτίτιδας. Η χρόνια ωτίτιδα μπορεί να οδηγήσει σε προοδευτικά εξελισσόμενη βαρηκοΐα και κώφωση. Το χολοστεάτωμα μπορεί να διαβρώσει οστά, συμπεριλαμβανομένων οστών της ακοής, ενώ η μόλυνση μπορεί να επεκταθεί στο έσωτερικό αυτί (λαβύρινθος) ή τον εγκέφαλο. Οι μολύνσεις αυτές μπορεί να οδηγήσουν σε μηνιγγίτιδα, απόστημα εγκεφάλου, παράλυση του προσώπου, ζάλη (ίλιγγος), ακόμα και θάνατο.

Θεραπεία

Η αντιμετώπιση του χολοστεατώματος γενικά απαιτεί την αφαίρεση του επιθηλίου ή της κύστης, μέσω χειρουργικής επέμβασης. Προ της επέμβασης, είναι πιθανό ο ΩΡΛ ιατρός να σας καθαρίσει το αυτί και να σας χορηγήσει φαρμακευτική αγωγή, προκειμένου να σταματήσει η εκροή υγρού από το αυτί. Η αγωγή αυτή περιλαμβάνει αντιβιοτικά χορηγούμενα από το στόμα, καθώς και αντιβιοτικές σταγόνες που ρίχνονται στο αυτί. Ο ασθενής πρέπει να προφυλάσσει το αυτί του από την είσοδο νερού.

Το είδος και το εύρος της επέμβασης εξαρτώνται από το τμήμα του αυτιού που έχει προσβληθεί από το χολοστεάτωμα. Αυτό μπορεί να διαπιστωθεί με τη βοήθεια αξονικής τομογραφίας, η οποία παρέχει μία λεπτομερή εικόνα της οστέινης ανατομίας του αυτιού. Επίσης, απαιτείται προεγχειρητικά τεστ ακοής. Σπανιότερα μπορεί να χρειαστεί μαγνητική τομογραφία ή εξετάσεις του συστήματος ισορροπίας.

Ο πρωταρχικός στόχος της επέμβασης, είναι η απομάκρυνση του επιθηλίου από το αυτί, η απαλοιφή της μόλυνσης και η δημιουργία ενός στεγνού, ασφαλούς αυτιού. Αυτό μπορεί να περιλαμβάνει ανακατασκευή του τυμπάνου και των οσταρίων της ακοής και αφαίρεση οστού πίσω από το αυτί. Κάποιες φορές, μπορεί να απαιτηθεί δεύτερη επέμβαση αργότερα, ώστε να γίνει αποκατάσταση των ακουστικών οσταρίων, αφού πρώτα έχει απαλειφθεί η μόλυνση.

Η επανεπέμβαση, αν είναι απαραίτητη, γίνεται συνήθως σε διάστημα 6 έως 12 μηνών, μετά την πρώτη επέμβαση. Η ακοή σας μπορεί να επιδεινωθεί προσωρινά μετά την πρώτη επέμβαση, αν καθυστερήσει η ανακατασκευή των ακουστικών οσταρίων. Υπάρχουν πολλοί παράγοντες που επηρεάζουν την ακοή σας μετά την επέμβαση και αυτό θα πρέπει να συζητηθεί με τον χειρουργό σας.

Συνήθως, απαιτείται να μείνει ο ασθενής μία μέρα στο νοσοκομείο μετά την επέμβαση. Στην σπάνια περίπτωση σοβαρής φλεγμονής, μπορεί να απαιτηθεί παρατεταμένη νοσηλεία για τη χορήγηση αντιβιοτικών. Σπάνια επίσης μπορεί να απαιτηθεί επέμβαση για αντιμετωπισθεί η πάρεση του προσώπου ή η ζάλη. Τυπικά, απαιτείται άδεια από τη δουλειά για μία με δύο εβδομάδες. Μετά την επέμβαση, συνήθως, απαιτούνται διαδοχικές επισκέψεις για καθαρισμό του αυτιού, τεστ ακοής και αξιολόγηση του αποτελέσματος της επέμβασης. Οι ασθενείς που χειρουργούνται για χολοστεάτωμα πρέπει να παρακολουθούνται μακροπρόθεσμα για την περίπτωση υποτροπής.

Τι πρέπει να ρωτήσω τον γιατρό μου;

1. Σε ποια μέρη του αυτιού μου έχει επεκταθεί το χολοστεάτωμα (μέσο ους, μαστοειδής ή και στα δύο);
2. Υπάρχουν φάρμακα που μπορώ να πάρω για να σταματήσει το αυτί μου να τρέχει;
3. Η επέμβαση μου θα γίνει με τομή εντός του καναλιού του αυτιού ή πίσω από το αυτί;
4. Θα απαιτηθεί και δεύτερη επέμβαση;
5. Πως καιρό πρέπει να κρατήσω το αυτί μου στεγνό μετά την επέμβαση;
6. Θα ζαλίζομαι μετά την επέμβαση;
7. Τι παυσίπονα θα χρειαστεί να πάρω μετά την επέμβαση;
8. Τι παρακολούθηση απαιτείται μετά την επέμβαση;
9. Πως πιστεύετε πως θα επηρεαστεί η ακοή μου;