Παιδιά και ζάλη

Zάλη και διαταραχή ισορροπίας στα παιδιά
Τα περισσότερα προβλήματα με ζάλη και διαταραχή της ισορροπίας στα παιδιά είναι προσωρινά και αντιμετωπίζονται σχετικά εύκολα. Δυστυχώς όμως, συχνά παραβλέπονται, δεν αντιμετωπίζονται ή δεν έχουν διαγνωστεί σωστά. Για να αποκλείσετε την πιθανότητα μιας πιο σοβαρής κατάστασης, είναι σημαντικό να επισκεφτείτε έναν ιατρό με το παιδί σας, εάν αυτό εμφανίζει επανειλημμένα συμπτώματα ζάλης ή αστάθειας.
Τα παιδιά με δυσλειτουργικό αιθουσαίο σύστημα εμφανίζουν ζάλη και διαταραχή της ισορροπίας τους. Πολλά έχουν επίσης καθυστέρηση στην ανάπτυξη. Οι αιθουσαίες διαταραχές είναι αρκετά συχνές στα παιδιά. Περίπου 1 στα 20 παιδιά ηλικίας 3 έως 17 ετών μπορεί να επηρεαστεί. Τα κορίτσια επηρεάζονται ελαφρώς περισσότερο από τα αγόρια. Η ζάλη είναι συχνότερη σε μεγαλύτερα παιδιά και εφήβους.
Αιτίες ζάλης και διαταραχής ισορροπίας στα παιδιά;
Η ικανότητα ενός παιδιού να διατηρεί όρθια θέση αναπτύσσεται σε συνδυασμό με την κινητική ανάπτυξη. Ένα μωρό αναπτύσσει πρώτα τον έλεγχο του κεφαλιού, μετά του κορμού και τέλος, την ικανότητα να στέκεται. Τα μικρά παιδιά χρησιμοποιούν περισσότερο τα μάτια τους για να ισορροπούν σε σχέση με πληροφορίες που προέρχονται από το δέρμα, τους μυς και τις αρθρώσεις τους (ιδιοδεκτότητα). Από την ηλικία των 3 έως 6 ετών, τα παιδιά χρησιμοποιούν ερεθίσματα ιδιοδεκτικότητας με παρόμοιο τρόπο με τους ενήλικες. Η επικοινωνία μεταξύ του εγκεφάλου και των 3 τμημάτων του συστήματος ισορροπίας - αιθουσαίου, οφθαλμικού και ιδιοδεκτικότητας - ωριμάζει πλήρως έως την ηλικία των 12 ετών.
Τα υποδεκτικά όργανα ισορροπίας στο εσωτερικό αυτί (ημικύκλιοι σωλήνες και ωτολιθοφόρα όργανα) στέλνουν πληροφορίες στον εγκέφαλο μέσω του αιθουσαίου νεύρου. Αυτές οι δομές αναπτύσσονται κατά τη γέννηση. Το αιθουσο-οφθαλμικό αντανακλαστικό (VOR) δεν ωριμάζει πλήρως μέχρι την ηλικία των 2 μηνών. Το VOR διατηρεί τη σταθερότητα του βλέμματος κατά την κίνηση της κεφαλής.
Συχνές αιτίες παροδικής ζάλης και αστάθειας στα παιδιά περιλαμβάνουν:
- μειωμένη ροή αίματος στον εγκέφαλο για μικρό χρονικό διάστημα, που προκαλείται από συνήθεις καταστάσεις, όπως όταν σηκωθούμε όρθιοι ξαφνικά (ορθοστατική υπόταση) ή όταν παραμένουμε όρθιοι για μεγάλο χρονικό διάστημα
- αφυδάτωση
- αυξημένη εφίδρωση, για παράδειγμα σε μια πολύ ζεστή μέρα ή κατά τη διάρκεια άθλησης
- νηστεία
- ιώσεις
- πυρετός
- παρενέργειες ορισμένων φαρμάκων
Οι παράγοντες κινδύνου που συνδέονται με ζάλη και προβλήματα ισορροπίας στα παιδιά περιλαμβάνουν:
- διαταραχές που περιορίζουν την ικανότητα ενός παιδιού να μπουσουλά, να περπατά, να τρέχει ή να παίζει
- συχνές κεφαλαλγίες ή ημικρανίες
- ορισμένες αναπτυξιακές διαταραχές
- ιστορικό επιληπτικών κρίσεων τους τελευταίους 12 μήνες
- τραύλισμα
- αναιμία κατά τους τελευταίους 12 μήνες
Τα παιδιά με οικογενειακό ιστορικό βαρηκοΐας, αιθουσαίων διαταραχών, ζάλης ή κινήτωσης είναι πιο πιθανό να έχουν διαταραχή ισορροπίας.
Αιτίες ζάλης και αστάθειας σε παιδιά, που μπορεί να διαρκέσουν περισσότερο ή να εκδηλωθούν με πιο έντονα συμπτώματα περιλαμβάνουν:
Λοιμώξεις του μέσου ωτός
Οι λοιμώξεις του μέσου ωτός (μέση ωτίτιδα) είναι πολύ συχνές σε μικρά παιδιά. Οι επίμονες λοιμώξεις είναι ένας από τους πιο συνηθισμένους λόγους για τους οποίους τα παιδιά αναπτύσσουν προβλήματα ισορροπίας.
Συχνά, στα παιδιά με λοιμώξεις του μέσου ωτός εμφανίζονται προβλήματα στην ευσταχιανή σάλπιγγα (σωληνάκι που ενώνει το μέσο αυτί με το πίσω μέρος της μύτης) και συσσωρεύεται υγρό στο μέσο ους. Ο ιατρικός όρος για αυτή την πάθηση είναι εκκριτική μέση ωτίτιδα (συλλογή υγρού πίσω από το τύμπανο).
Εκτός από τη βαρηκοΐα, που μπορεί να επηρεάσει την ανάπτυξη της ομιλίας, οι λοιμώξεις του μέσου ωτός μπορούν να δημιουργήσουν προβλήματα με την ισορροπία του παιδιού και τη γενική κινητική του λειτουργία. Μερικές φορές οι λοιμώξεις του μέσου ωτός συμβαίνουν επανειλημμένα ή επίμονα. Εάν αυτό συμβεί κατά τη διάρκεια ενός σημαντικού σταδίου της ανάπτυξης ενός παιδιού, όπως η εκμάθηση του περπατήματος, η συνολική ανάπτυξη μπορεί να καθυστερήσει, ακόμη και μετά την ολοκλήρωση της μόλυνσης του μέσου ωτός. Τα παιδιά που έχουν ήδη κινητικά ή αιθουσαία προβλήματα πριν από τη λοίμωξη του μέσου ωτός, μπορεί να επηρεαστούν ιδιαίτερα.
Οι λοιμώξεις του μέσου ωτός συνήθως οδηγούν σε αστάθεια που είναι αισθητή, αλλά όχι εντυπωσιακή. Σπάνια, τα παιδιά με οξεία λοίμωξη του μέσου ωτός θα έχουν ένα ξαφνικό και δραματικό επεισόδιο ίλιγγου, ναυτίας, έμετου και αδυναμίας περπατήματος. Σε αυτές τις περιπτώσεις, πρέπει να αποκλειστούν επιπλοκές, όπως η μηνιγγίτιδα.
Νευροαισθητήριος βαρηκοΐα
Η νευροαισθητήριος βαρηκοΐα προκαλείται από βλάβη στα τριχωτά κύτταρα στο έσω ους ή στις νευρικές οδούς που οδηγούν από το έσω ους στον εγκέφαλο. Είναι μακράν ο πιο κοινός τύπος απώλειας ακοής. Έως και το 70% των παιδιών με νευροαισθητήριο βαρηκοΐα και στα δύο αυτιά έχουν αιθουσαίο πρόβλημα και 20 έως 40% έχουν αμφοτερόπλευρη διαταραχή του αιθουσαίου συστήματος.
Περίπου τα μισά παιδιά που γεννήθηκαν με μονόπλευρη νευροαισθητήριο βαρηκοΐα δεν έχουν αιθουσαίο νεύρο. Αυτή η κατάσταση ονομάζεται μερικές φορές «νεκρό αυτί». Οι δομές ισορροπίας στο προσβεβλημένο αυτί μπορεί επίσης να καταστραφούν.
Είναι σημαντικό για τα παιδιά με νευροαισθητήριο βαρηκοΐα να ελέγχονται για αιθουσαία δυσλειτουργία. Τα παιδιά με πλήρη αιθουσαία απώλεια και στα δύο αυτιά έχουν σοβαρές καθυστερήσεις στον έλεγχο της στάσης και της κίνησης. Τα παιδιά με μονόπλευρη νευροαισθητήριο βαρηκοΐα έχουν παρόμοιες καθυστερήσεις. Τα συμπτώματα μπορεί να περιλαμβάνουν:
- καθυστέρηση στη βάδιση
- συχνές πτώσεις
- μειωμένη ικανότητα αντίληψης της βαρύτητας
- δυσκολία στη σκέψη, στην κατανόηση, στη μάθηση και στη μνήμη (γνωστικές δυσλειτουργίες)
Ως αποτέλεσμα, τα παιδιά με νευροαισθητήριο βαρηκοΐα μπορεί να έχουν:
- διαταραχές έλλειψης προσοχής
- προβλήματα με τη μάθηση και την ανάγνωση
- χωρικός αποπροσανατολισμό
- δυσκολία συντονισμού της κίνησης
- προβλήματα μνήμης.
Η επιστημονική έρευνα δείχνει ότι η έγκαιρη διάγνωση της πλήρους απώλειας της αιθουσαίας λειτουργίας και στα δύο αυτιά, καθώς και η έγκαιρη αποκατάσταση μειώνει τα μελλοντικά αναπτυξιακά ελλείμματα.
Ένα κοχλιακό εμφύτευμα (μια ηλεκτρονική συσκευή που αποκαθιστά εν μέρει την ακοή για όσους πάσχουν από νευροαισθητήριο βαρηκοΐα) ενέχει κίνδυνο εξασθένισης της ισορροπίας. Ρωτήστε τον ακουολόγο και το γιατρό του παιδιού σας για τους κινδύνους και τα οφέλη της κοχλιακής εμφύτευσης.
Ανωμαλίες στο έσω ους
Οι συγγενείς (παρόντες κατά τη γέννηση) ανωμαλίες στο εσωτερικό αυτί είναι μια κύρια αιτία νευροαισθητηρίου βαρηκοΐας και διαταραχής της ισορροπίας στα παιδιά. Οι αιτίες περιλαμβάνουν:
- οστικό έλλειμμα ημικυκλίου σωλήνα
- διευρυσμένο υδραγωγό της αιθούσης
Η αξονική και η μαγνητική τομογραφία μπορούν να διαγνώσουν αυτές τις ανωμαλίες. Η απώλεια ακοής και η μείωση της ισορροπίας ενδέχεται να επιδεινωθούν με την πάροδο του χρόνου. Τα παιδιά με συγγενείς ανωμαλίες στο εσωτερικό αυτί μπορεί να έχουν σοβαρό ίλιγγο που διαρκεί ημέρες έως εβδομάδες. Αυτές οι ανωμαλίες μερικές φορές εκλαμβάνονται ως αιθουσαία νευρίτιδα. Οι συγγενείς ανωμαλίες του εσωτερικού αυτιού μπορεί να εμφανιστούν από μόνες τους ή μαζί με μια γενετική διαταραχή, όπως τα σύνδρομα Waardenburg, CHARGE, βράγχιο-ωτο-νεφρικό ή το σύνδρομο Pendred.
Κυτταρομεγαλοϊός (CMV)
Ο κυτταρομεγαλοϊός είναι η κύρια αιτία συγγενούς (από τη γέννηση) νευροαισθητηρίου βαρηκοΐας, που δεν οφείλεται σε γενετικό – γονιδιακό πρόβλημα. 1 στα 200 μωρά μολύνονται με CMV κατά την εγκυμοσύνη. Έως το 90% δεν εμφανίζει πρώιμα συμπτώματα, ωστόσο 8 έως 15% θα αναπτύξει νευροαισθητήριο βαρηκοΐα. Ο CMV είναι η βασική αιτία διανοητικής υστέρησης, δεύτερη σε συχνότητα εμφάνισης, μετά το σύνδρομο Down. Τα σοβαρά προσβεβλημένα παιδιά έχουν αιθουσαία διαταραχή. Μία μελέτη έδειξε ότι η αιθουσαία δυσλειτουργία ήταν πιο συχνή από την απώλεια ακοής σε παιδιά που γεννήθηκαν με CMV.
Μηνιγγίτιδα
Η μηνιγγίτιδα είναι μια φλεγμονή (πρήξιμο) των προστατευτικών μεμβρανών που καλύπτουν τον εγκέφαλο και τον νωτιαίο μυελό. Συνήθως συμβαίνει όταν το υγρό που περιβάλλει τις μήνιγγες μολύνεται από βακτήρια ή από ιό.
Ο τακτικός εμβολιασμός των παιδιών έχει μειώσει σημαντικά τη συχνότητα μηνιγγίτιδας. 5 έως 35% των επιζώντων της μηνιγγίτιδας στην παιδική ηλικία έχουν νευροαισθητήριο βαρηκοΐα. 3 έως 12% έχουν απώλεια της λειτουργίας της ισορροπίας.
Διαταραχές που σχετίζονται με την ημικρανία
Η ζάλη και η διαταραχή της ισορροπίας είναι συμπτώματα δύο παροξυσμικών συνδρόμων που μπορεί να σχετίζονται με ημικρανία και να επηρεάζουν τα παιδιά, το καλοήθες παροξυσμικό ραιβόκρανο και ο καλοήθης παροξυσμικός ίλιγγος. Τα παιδιά που πάσχουν από τα σύνδρομα αυτά έχουν συχνά οικογενειακό ιστορικό ημικρανίας. Η έρευνα δείχνει ότι τα παιδιά που πάσχουν από αυτά τα σύνδρομα έχουν μεγαλύτερη πιθανότητα να αναπτύξουν ημικρανία αργότερα στη ζωή τους ή να τα έχουν ταυτόχρονα με ημικρανία (συννοσηρότητα) ή ημικρανικό ίλιγγο.
Το καλόηθες παροξυσμικό ραιβόκρανο είναι μια σπάνια διαταραχή που είναι αρκετά ακίνδυνη και διαρκεί μικρό χρονικό διάστημα. Αποτελείται από επαναλαμβανόμενα επεισόδια κλίσης του κεφαλιού στη μία πλευρά, σε κατά τ’ άλλα υγιή παιδιά. Τα επεισόδια μπορεί να διαρκούν μόλις 10 λεπτά ή σε σπάνιες περιπτώσεις, να διαρκέσουν έως και 2 μήνες. Άλλα συμπτώματα μπορεί να περιλαμβάνουν:
- ζάλη
- ωχρότητα
- εμέτους
- ευερεθιστότητα
- έλλειψη μυϊκού ελέγχου και συντονισμού των εκούσιων κινήσεων (αταξία), όπως π.χ. κατά το περπάτημα
Τα συμπτώματα ξεκινούν ήδη από τους πρώτους μήνες της ζωής. Το καλόηθες παροξυσμικό ραιβόκρανο συνήθως εξαφανίζεται σε ηλικία 2 έως 3 ετών, πάντα όμως πριν την ηλικία των 5 ετών.
Ο καλοήθης παροξυσμικός ίλιγγος είναι μια συχνή αιτία ιλίγγου που συχνά παραβλέπεται ή δεν έχει διαγνωστεί σωστά. Παλιότερα αναφέρονταν ως καλοήθης παροξυσμικός ίλιγγος της παιδικής ηλικίας . Συχνά εμφανίζεται σε παιδιά, δεν περιορίζεται όμως αποκλειστικά στην παιδική ηλικία. Χαρακτηρίζεται από ξαφνικά επεισόδια ιλίγγου που διαρκούν για λίγα δευτερόλεπτα έως αρκετά λεπτά κάθε φορά και δεν προκαλούνται από κίνηση ή συγκεκριμένη θέση του σώματος ή του κεφαλιού. Δεν υπάρχει απώλεια συνείδησης κατά τη διάρκεια ενός επεισοδίου. Άλλα συμπτώματα μπορεί να περιλαμβάνουν:
- ναυτία, με ή χωρίς έμετο
- νυσταγμό (μη φυσιολογικές κινήσεις των ματιών), αυτό μπορεί να είναι δύσκολο να εντοπιστεί, καθώς τα παιδιά κλείνουν συχνά τα μάτια τους κατά τη διάρκεια ενός επεισοδίου
- εμβοές (βουητό στα αυτιά)
- εφίδρωση και ωχρότητα
- αμηχανία, αδεξιότητα ή κακή ισορροπία
- ευερεθιστότητα
Τα περισσότερα παιδιά φοβούνται τα συμπτώματα και δεν μπορούν να σταθούν χωρίς να κρατιούνται από κάπου. Μόλις τελειώσει ένα επεισόδιο, το παιδί είναι πιθανό να συμπεριφέρεται φυσιολογικά.
Παρόλο που δεν υπάρχει ειδική εξέταση για το καλοήθη παροξυσμικό ίλιγγο, ενδέχεται να χρειαστούν διάφορες εξετάσεις για να αποκλειστεί μια πιο σοβαρή διάγνωση. Αυτές μπορεί να περιλαμβάνουν:
- τεστ ακοής
- δοκιμές για την αξιολόγηση της λειτουργίας ισορροπίας
- νευρολογικές εξετάσεις
- απεικονιστικές εξετάσεις, όπως μια μαγνητική τομογραφία
Ο καλοήθης παροξυσμικός ίλιγγος συχνά συγχέεται με τον καλοήθη παροξυσμικό ίλιγγο θέσεως, ο οποίος είναι σπάνιος σε παιδιά χωρίς να έχει προηγηθεί τραυματισμός στο κεφάλι, όπως διάσειση ή κοχλιακή εμφύτευση.
Ο καλοήθης παροξυσμικός ίλιγγος σχετίζεται με καθυστερήσεις στις αδρές και λεπτές κινητικές δεξιότητες. Συνήθως, επηρεάζει παιδιά ηλικίας 4 ετών και κάτω. Τα κορίτσια επηρεάζονται συχνότερα από τα αγόρια. Τα επεισόδια συμβαίνουν τυπικά κάθε 4 έως 6 εβδομάδες. Η συχνότητα των επεισοδίων μειώνεται με την ηλικία. Το πρόβλημα εξαφανίζεται σε διαφορετικό χρονικό διάστημα για τον κάθε ασθενή.
Ο καλοήθης παροξυσμικός ίλιγγος μπορεί να αντιμετωπιστεί με χαμηλές δόσεις καρβαμαζεπίνης. Αλλαγές στον τρόπο ζωής και τη δίαιτα που προφυλάσσουν από την ημικρανία μπορεί να είναι αποτελεσματικές στην προφύλαξη από καλοήθη παροξυσμικό ίλιγγο.
Σύνδρομο Usher
Το σύνδρομο Usher (τύπου 1) είναι αυτοσωματικό υπολειπόμενo νόσημα και προκαλεί νευροαισθητήριο βαρηκοΐα και διαταραχή της αιθουσαίας λειτουργίας.
Τα παιδιά με αυτήν τη σπάνια διαταραχή γεννιούνται συνήθως με σοβαρού βαθμού βαρηκοΐα ή κώφωση και βιώνουν προοδευτική απώλεια της όρασής τους.
Διαταραχή του φάσματος της ακουστικής νευροπάθειας
Συμβαίνει όταν το τμήμα του έσω ωτός που είναι υπεύθυνο για την ακοή (κοχλίας) ανιχνεύει τον ήχο κανονικά, αλλά έχει πρόβλημα με την αποστολή σημάτων στον εγκέφαλο. Πολλά παιδιά, με τη διαταραχή αυτή, έχουν μειωμένη λειτουργία ισορροπίας. Συχνά συνυπάρχουν προδιαθεσικοί παράγοντες κινδύνου εμφάνισης της νόσου:
- προωρότητα
- πολύ χαμηλό βάρος γέννησης
- έλλειψη οξυγόνου κατά τη γέννηση (υποξία)
- σοβαρός ίκτερος (υπερχολερυθριναιμία)
Αιθουσαία τοξικότητα
Η αιθουσαία τοξικότητα αναφέρεται σε βλάβη στο εσωτερικό αυτί που προκαλείται από ορισμένα φάρμακα ή ουσίες. Τα παιδιά που διατρέχουν κίνδυνο περιλαμβάνουν εκείνα που εκτίθενται σε:
- αμινογλυκοσίδες, συμπεριλαμβανομένης της γενταμυκίνης και της εισπνεόμενης τομπραμυκίνης (χρησιμοποιείται για τη θεραπεία της κυστικής ίνωσης)
- χημειοθεραπείες, για τη θεραπεία του καρκίνου, για παράδειγμα σισπλατίνη
Πολλές τοξίνες είναι πιο επιβλαβείς για το τμήμα ισορροπίας (αιθουσαία όργανα) του εσωτερικού αυτιού σε σχέση με το τμήμα που είναι υπεύθυνο για την ακοή (κοχλίας).
Τα παιδιά με όγκους που σχηματίζονται κοντά στη βάση του κρανίου, από το εγκεφαλικό στέλεχος και την παρεγκεφαλίδα (όγκοι οπίσθιου κρανιακού βόθρου) διατρέχουν ιδιαίτερο κίνδυνο. Μπορεί να έχουν εκτεθεί σε χημειοθεραπεία ή να έχουν υποστεί τραυματισμό του 8 ου κρανιακού νεύρου (αιθουσαίο νεύρο) κατά τη διάρκεια χειρουργικής επέμβασης ή βιοψίας.
Άλλες αιτίες ζάλης και διαταραχής της ισορροπίας σε παιδιά που μπορεί να διαρκέσουν περισσότερο ή να είναι πιο σοβαρές περιλαμβάνουν:
- αιθουσαία νευρίτιδα
- Η νόσος του Meniere
- καλοήθης παροξυσμικός ίλιγγος θέσης (BPPV)
- ιδιοπαθείς (χωρίς γνωστή αιτία) αιθουσαίες διαταραχές
- Κινήτωση και κυβερνοναυτία
- όγκοι του κεντρικού νεύρου
- προβλήματα στην όραση
- εγκεφαλίτιδα
- διαταραχές της κίνησης (δυστονίες)
- Δυσαυτονομία
- Επιληπτική διαταραχή
- νεανική αρθρίτιδα
- ενδοκρινικές / μεταβολικές διαταραχές όπως ο διαβήτης και υπολειτουργικός θυρεοειδής (υποθυρεοειδισμός)
- ασθένειες του αίματος όπως η λευχαιμία
- τραυματισμός στον εγκέφαλο (συμπεριλαμβανομένης της διάσεισης), τον λαιμό ή την σπονδυλική στήλη
- εγκεφαλικό επεισόδιο
- συμπεριφορικές ή ψυχογενείς καταστάσεις
- καθυστερημένη προωρότητα (τα μωρά που γεννιούνται μεταξύ 34 και 36 πλήρων εβδομάδων)
Συμπτώματα
Ορισμένα σημεία ή συμπτώματα ζάλης και διαταραχών ισορροπίας στα παιδιά αλληλεπικαλύπτονται με αυτά των ενηλίκων. Άλλα είναι διαφορετικά. Τα σημάδια διαταραχών ισορροπίας και ζάλης στα παιδιά περιλαμβάνουν:
- Καθυστέρηση στην επίτευξη αναπτυξιακών ορόσημων και μαθησιακά προβλήματα
- συχνές απουσίες από το σχολείο ή / και δυσκολία με τη γραφή, την ανάγνωση και τα μαθηματικά
- δυσκολία στην απομνημόνευση, στη συγκέντρωση, στην προσοχή και στις ακολουθία οδηγιών
- σύγχυση, αποπροσανατολισμός, φόβος, άγχος ή / και πανικός
- φασαρία, ευερεθιστότητα, κλάμα και / ή απογοήτευση
- κατάθλιψη
- ίλιγγο (αίσθηση περιστροφής), που συχνά συνοδεύεται από νυσταγμό (ανεξέλεγκτη κίνηση των ματιών), απώλεια όρεξης, ναυτία, έμετο, κοιλιακό άλγος ή / και πονοκέφαλοι
- ζάλη (αίσθημα ζαλάδας, αδιαθεσία ή τάση λιποθυμίας)
- θόλωση της όρασης κατά την κίνηση του κεφαλιού - οι εικόνες μπορεί να φαίνεται να αναπηδούν ή να θολώνουν (ταλαντοψία)
- αδέξιες κινήσεις, αδεξιότητα, αστάθεια ή συχνές πτώσεις
- τα παιδιά προτιμούν να πατούν σε στέρεο έδαφος, αποφεύγουν δηλαδή τα άλματα ή κάποια παιχνίδια στην παιδική χαρά
- ζαλάδα στο αυτοκίνηση ή γενικότερα κατά την κίνηση
- ζάλη όταν παίζουν βιντεοπαιχνίδι ή εργάζονται σε υπολογιστή
- δυσφορία με φως του ήλιου ή κάποια φώτα (ειδικά φώτα φθορισμού, που αναβοσβήνουν ή κινούνται)
- δεν νιώθουν άνετα και αισθάνονται δυσφορία σε πολυσύχναστους χώρους, όπως εμπορικά κέντρα
- ναυτία όταν κοιτάζουν στο περιβάλλον τους μοτίβα (π.χ χαλιά με μοτίβα ή τοίχους με ρίγες)
- δυσκολία με αθλήματα και σωματικές δραστηριότητες, όπως πιάσιμο ή κλοτσιά της μπάλας, κολύμπι ή οδήγηση ποδηλάτου
Αν και η ζάλη και η αδεξιότητα είναι συνήθη σημάδια διαταραχής της ισορροπίας, από μόνα τους δεν είναι απαραίτητα ανησυχητικά. Για παράδειγμα, είναι απολύτως φυσιολογικό όταν:
- έχει υπερβολική ζέστη, όταν έχουν αφυδατωθεί ή όταν σηκώνονται πολύ γρήγορα
- είναι μικρά και μαθαίνουν να περπατούν
- όταν έχει βουλώσει η μύτη τους, στα πλαίσια κρυολογήματος
Εάν αρχίσετε να παρατηρείτε συχνά προβλήματα που σχετίζονται με την ισορροπία, ωστόσο, είναι καλή ιδέα να επικοινωνήσετε με το γιατρό του παιδιού σας.
Διάγνωση
Η ζάλη και οι διαταραχές ισορροπίας στα παιδιά μπορεί να είναι δύσκολο να αναγνωριστούν και να διαγνωστούν. Ένας βασικός λόγος είναι ότι τα παιδιά μπορεί να μην βρίσκουν τις λέξεις για να περιγράψουν τι αισθάνονται. Εν τω μεταξύ, οι γονείς μπορεί να πιστεύουν ότι το παιδιά τους είναι αδέξια, ασυντόνιστα, τεμπελιάζουν ή απλά δεν δίνουν προσοχή. Επίσης, τα παιδιά μπορεί πρώτα να διαγνωστούν με προβλήματα συμπεριφοράς ή μάθησης, πίσω από τα οποία μπορεί να κρύβεται μία διαταραχή της ισορροπίας.
Ο οικογενειακός γιατρός ή ο παιδίατρος του παιδιού σας μπορεί να καταλάβει εάν το παιδί σας αισθάνεται ζάλη ή τάση λιποθυμίας, αντί να έχει πραγματικό ίλιγγο (αίσθηση περιστροφής). Τα περισσότερα παιδιά με αιθουσαίες διαταραχές δεν έχουν ίλιγγο. Αυτό συμβαίνει ιδιαίτερα όταν η αιθουσαία δυσλειτουργία είναι παρούσα κατά τη γέννηση (συγγενής) ή επηρεάζει και τα δύο αυτιά (αμφοτερόπλευρη αιθουσαία διαταραχή).
Οι αιθουσαίες διαταραχές στα παιδιά συχνά διαγιγνώσκονται από έναν ειδικό, όπως έναν Ωτορινολαρυγγολόγο ή Νευρολόγο.
Η κύρια διαφορά μεταξύ του τρόπου διάγνωσης των παιδιών και των ενηλίκων είναι ότι ο ιατρός πρέπει να βασίζεται στον κηδεμόνα του παιδιού για να δώσει το ιατρικό ιστορικό. Ο γιατρός θα σας κάνει ερωτήσεις σχετικά με το πότε ξεκίνησαν τα συμπτώματα του παιδιού σας, πόσο καιρό διαρκούν, πόσο συχνά συμβαίνουν, ποιες άλλες καταστάσεις έχει ή είχε στο παρελθόν το παιδί σας και ποια φάρμακα παίρνει. Μπορεί να σας βοηθήσει να κρατήσετε ένα ημερολόγιο για τα συμπτώματα του παιδιού σας.
Τα μικρότερα παιδιά χρησιμοποιούν συχνά «πολύχρωμη» γλώσσα για να περιγράψουν τη ζάλη τους. Μπορούν να πουν, «ο εγκέφαλός μου περιστρέφεται», «το σπίτι τρέμει», «επιπλέω» ή «η κοιλιά μου πονάει». Ο γιατρός θα προσπαθήσει να ερμηνεύσει τι κρύβεται πίσω από την περιγραφή του παιδιού.
Ο γιατρός θα εξετάσει το παιδί. Αυτό περιλαμβάνει τον έλεγχο της κινητικής του ανάπτυξης και θα αναζητήσει κάποια «ύποπτα» συμπτώματα στο παιδί όπως:
- Αδυναμία ελέγχου του κεφαλιού του στους 4 μήνες
- αδυναμία να λάβει καθιστή θέση χωρίς υποστήριξη στους 7 έως 9 μήνες
- έλλειψη αιθουσο-οφθαλμικού αντανακλαστικού (VOR) στους 10 μήνες
- δεν μπορεί μόνο του να συρθεί ή να μπουσουλήσει στους 12 μήνες
- δεν προσπαθεί να περπατήσει στους 18 μήνες
- αδυναμία να σταθεί με το ένα πόδι και να διατηρήσει την ισορροπία του, με τα μάτια ανοιχτά, για τουλάχιστον 2 δευτερόλεπτα σε ηλικία 3 ετών, 5 δευτερόλεπτα σε ηλικία 4 ετών και 8 δευτερόλεπτα σε ηλικία 5 ετών
Αυτές οι αναπτυξιακές καθυστερήσεις συχνά μεταφέρονται ως φτωχότερες δεξιότητες ισορροπίας καθ’ όλη την παιδική ηλικία.
Μερικές αιθουσαίες διαταραχές σχετίζονται και συνυπάρχουν με νευροαισθητήριο βαρηκοΐα. Είναι καλό να εξετάζεται η ακοή του νεογέννητου παιδιού σας. Περίπου 1 στα 500 μωρά γεννιούνται με μόνιμη απώλεια ακοής. Ο αριθμός ανέρχεται σε 1 στα 50 για μωρά σε μονάδες εντατικής θεραπείας νεογνών. Τα παιδιά ηλικίας 5 ετών και άνω θα πρέπει να εξεταστούν από έναν ωτορινολαρυγγολόγο και να υποβληθούν σε έλεγχο της ακοής τους .
Μπορεί να σας ζητηθεί να συμπληρώσετε ερωτηματολόγιο που εντοπίζει προβλήματα που μπορεί να έχουν τα παιδιά ηλικίας 5 έως 12 ετών λόγω ζάλης ή διαταραχής της ισορροπίας. Υπάρχει διαφορετικό ερωτηματολόγια για παιδιά ηλικίας 6 έως 17 ετών. Η χρήση αυτών των ερωτηματολογίων μπορεί να βοηθήσει τον γιατρό να αποφασίσει εάν απαιτείται έλεγχος του αιθουσαίου συστήματος ή τι είδους ειδική παραπομπή μπορεί να είναι πιο κατάλληλη για το παιδί σας.
Οι διαγνωστικές δοκιμασίες του αιθουσαίου συστήματος αξιολογούν πόσο καλά λειτουργεί ο μηχανισμός ισορροπίας του εσωτερικού αυτιού. Κανένα παιδί δεν είναι πολύ μικρό για να υποβληθεί σε τέτοιο έλεγχο. Οι εξετάσεις τροποποιούνται ώστε να ανταποκρίνονται στις αναπτυξιακές ανάγκες του παιδιού σας. Οι κηδεμόνες παίζουν σημαντικό ρόλο στην επιτυχή έκβαση των διαγνωστικών δοκιμασιών. Οι πληροφορίες δίνονται εκ των προτέρων για το πώς μπορείτε να προετοιμάσετε καλύτερα το παιδί σας, καθώς και βοήθεια κατά τη διάρκεια της εξέτασης. Μπορεί να απαιτηθούν περισσότερα του ενός ραντεβού για την ολοκλήρωση του ελέγχου.
Θεραπεία
Όπως και με τους ενήλικες, η θεραπεία και η διαχείριση του προβλήματος εξαρτώνται από τη συγκεκριμένη διαταραχή, καθώς και τη γενικότερη κατάσταση υγείας του παιδιού.
Η θεραπεία αιθουσαίας αποκατάστασης μπορεί να βοηθήσει πολλά παιδιά. Πρόκειται για έναν τύπο θεραπείας με βάση την άσκηση. Στόχος του είναι να βοηθήσει στην εκπαίδευση του εγκεφάλου του παιδιού σας για να μάθει πώς να ισορροπεί και πώς να ανταποκρίνεται σε σήματα από το αιθουσαίο και οπτικό σύστημα. Οι ασκήσεις θα προσαρμοστούν στο αναπτυξιακό επίπεδο του παιδιού σας. Ο θεραπευτής θα προτείνει τρόπους για να βοηθήσει το παιδί σας να ασκήσει τις προτεινόμενες ασκήσεις στο σπίτι, με έναν τρόπο που να θυμίζει παιχνίδι. Η θεραπεία αυτή συχνά έχει μεγαλύτερη επιτυχία στα παιδιά σε σχέση με τους ενήλικες, επειδή ο εγκέφαλός τους προσαρμόζεται πιο εύκολα για την αντιμετώπιση του προβλήματος.
Μερικές φορές, μπορεί να χρειαστεί φαρμακευτική ή χειρουργική επέμβαση. Τα παιδιά με σημαντική απώλεια ακοής μπορεί να χρειάζονται ακουστικό βαρηκοΐας ή κοχλιακό εμφύτευμα, καθώς επίσης και λογοθεραπευτική υποστήριξη.
Πρόγνωση
Τα παιδιά ξεπερνούν κάποιες διαταραχές ζάλης και ισορροπίας απλά με το πέρασμα του χρόνου. Κάποια άλλα προβλήματα είναι πιο επίμονα. Ενώ υπάρχουν ακόμη πολλά να μάθουμε, σημειώνεται πρόοδος στη διάγνωση και τις θεραπείες, που μπορούν να βοηθήσουν πολλά παιδιά με αυτές τις διαταραχές να βελτιωθούν και να αναπτυχθούν.
Γεώργιος Κωνσταντινίδης MD, PhD, MRCS(Glasg), DOHNS(Glasg)
“Η ισορροπία μπορεί να
επιστρέψει στη ζωή σας”
Επικοινωνήστε μαζί μας για να κλείσετε ένα ραντεβού σήμερα.